Wat is Borstkanker?
Alle soorten kanker hebben één eigenschap gemeen: een ongecontroleerde deling van lichaamscellen. Borstkanker is een kanker die zich in en om het borstweefsel van vrouwen en mannen ontwikkelt. Een ander woord voor borstkanker is mammacarcinoom.
Het lichaam bestaat uit miljarden bouwstenen: de cellen. Ons lichaam maakt voortdurend nieuwe cellen aan om te groeien, of om beschadigde en verouderde cellen te vervangen. Bij celdeling ontstaan uit één cel twee nieuwe cellen. Ook die delen zich weer. Zo zijn er dagelijks miljoenen celdelingen. Normaal regelt het lichaam de celdeling goed. In elke cel zit informatie die bepaalt wanneer de cel moet gaan delen en daar weer mee moet stoppen.
Kenmerken
Ongewone celdeling
Bij zo veel celdelingen kan er wel eens iets misgaan. Dit kan gebeuren door toeval, maar ook door schadelijke invloeden, bijvoorbeeld door roken of te veel zonlicht. Meestal zorgen reparatiegenen voor herstel van de schade. Maar soms werkt dat beschermingssysteem niet. De genen die de deling van een cel regelen, maken dan fouten. Bij een aantal fouten in dezelfde cel, kan die cel zich ongecontroleerd gaan delen. Zo kan er kanker ontstaan.
Goed- of kwaadaardig gezwel
Een ander woord voor gezwel is tumor. Er zijn goedaardige en kwaadaardige tumoren. Alleen een kwaadaardige tumor is kanker. Goedaardige gezwellen groeien niet door andere weefsels heen. En ze verspreiden zich niet door het lichaam. Bij kwaadaardige tumoren gaan de cellen zich heel anders gedragen. Dit komt omdat de genen die de cellen onder controle houden zijn beschadigd. Een kwaadaardige tumor kan in omliggende weefsels en organen gaan groeien. Wanneer dit gebeurd spreek je van een invasieve tumor. Van een kwaadaardige tumor kunnen cellen losraken. Die kankercellen kunnen via het bloed en/of de lymfe ergens anders in het lichaam terechtkomen. Zij kunnen zich daar hechten en uitgroeien tot nieuwe tumoren. Dit zijn uitzaaiingen. Een ander woord voor uitzaaiingen is metastasen.
Soorten borstkanker
Borstkanker is niet bij iedereen het zelfde, er zijn verschillende soorten en gradaties. Hier leer je meer over verschillende soorten borstkanker.
Details
Borstkanker kan op alle plaatsen in de borst ontstaan. Een ander woord voor borstkanker is mammacarcinoom. Er zijn allerlei soorten borstkanker.
Hieronder bespreken we de volgende soorten:
- Ductaal
- Lobulair
- Carcinoom in situ
- Invasief
- Hormoongevoeligheid (oestrogeen (ER) , progesteron (PR))
- HER2
- Triple negatief
- Zeldzame vormen: de ziekte van Paget, Tubulair carcinoom, inflammatoir carcinoom (ontstekingsborstkanker) en phyllodes tumor
Ductaal of lobulair
- Ductaal, betekent dat de kanker is ontstaan in een melkgang.
- Lobulair, betekent dat de kanker is ontstaan in de melkklier.
Ductale kankers komen het meest voor: in 85 procent van de gevallen gaat het om een ductale vorm van borstkanker.
Carcinoom in situ
Het kan ook zijn dat er bij jou een borstkanker in situ gevonden wordt, dit heet ook wel carcinoom in situ. Dit betekent dat het een voorstadium van borstkanker is. Ook dit voorstadium kan weer worden onderverdeeld naar de plek waar het ontstaat: ductaal carcinoom in situ (DCIS) of lobulair carcinoom in situ (LCIS). Dit voorstadium van kanker wordt ook wel niet-invasief genoemd. Lees hier verder.
Invasief
Je spreekt van invasieve borstkanker wanneer de kankercellen zich verder verspreiden dan de plek waar ze zijn ontstaan. Dit is niet hetzelfde als uitgezaaide borstkanker. Je spreekt pas van uitgezaaide borstkanker als de kankercellen zich buiten de borst hebben verspreid.
Ook invasieve borstkanker kun je weer onderverdelen naar de plek waar het ontstaan is:
- Invasief ductaal carcinoom ontstaat in de melkgangen en kan daarbuiten verder gaan groeien. Het invasief ductaal carcinoom is de meest voorkomende vorm van borstkanker en kan aanvoelen als een harde knobbel.
- Invasief lobulair carcinoom ontstaat in de melkklieren. De tumor is vaak alleen te voelen als een algehele zwelling van de borst. Op een mammografie of bij een MRI is de lobulaire tumor niet altijd goed te zien. Onder een microscoop worden kleine tumorcellen zichtbaar, die in strengen liggen. Lobulaire tumoren komen minder vaak voor dan ductale tumoren: bij 5 tot 15 procent van de borstkankers is lobulair. De prognose van hormoongevoelig ductaal carcinoom is hetzelfde als van een lobulair carcinoom. Deze vormen worden daarom vaak op dezelfde manier behandeld.
Meer soorten tegelijk
Niet alle kanker in de borst hoeft van dezelfde soort te zijn. Er kunnen zich in één borst verschillende soorten kanker tegelijk voordoen, bijvoorbeeld zowel een ductaal en lobulair carcinoom.
Hormoongevoelig of hormoonongevoelig
Dit heet ook wel hormoon-positief en hormoon-negatief. Hormoongevoelig betekent dat hormonen de tumor kunnen stimuleren om te groeien en te delen. Wanneer de hormonen de tumor niet kunnen stimuleren om te groeien, spreek je van hormoonongevoelige borstkanker. Dat is belangrijk om te weten voor de behandeling, hormonale therapie werkt namelijk alleen bij hormoongevoelige borstkanker. De hormonen waar de tumor gevoelig voor kan zijn, zijn oestrogeen en progesteron. Een hormoongevoelige tumor kan dus oestrogeen(ER)-positief en/of progesteron(PR)-positief zijn. 80% van alle borstkankers is oestrogeen positief. Ongeveer 65% van deze oestrogeen-positieve tumoren is ook progesteron-positief. Lees hier verder over hormoontherapie.
HER2/neu
HER2/neu is een eiwit dat op je cellen zit. Het wordt ook wel HER2 genoemd, dit staat voor Humane Epidermale groeifactor Receptor 2. Als je te veel van dit eiwit op een cel hebt, wordt de groei te veel gestimuleerd en kan er kanker ontstaan. Je spreekt dan van HER2/neu -positieve kanker. Dit is belangrijk om te weten, omdat er bestaan medicijnen die zich specifiek op dit eiwit richten. Deze doelgerichte therapie werkt alleen bij HER2/neu positieve kanker. Lees hier verder over HER2 gerichte behandelingen.
Triple negatieve borstkanker
Wanneer de kankercellen negatief zijn voor oestrogeen, progesteron en HER2/neu, spreek je van triple negatieve borstkanker. Drie keer negatief dus. Bij deze vorm van borstkanker hebben hormonale therapie en trastuzumab (merknaam Herceptin) dus geen effect. Lees hier verder.
Zeldzamere vormen van borstkanker
Er zijn ook zeldzamere vormen van borstkanker, bijvoorbeeld de ziekte van Paget, Tubulair carcinoom, inflammatoir carcinoom (ontstekingsborstkanker) en phyllodes tumor. Lees hier verder.
Borstkanker specialist nodig? Vind uw ziekenhuis in de buurt.